pet dental disease

สุขภาพช่องปากสัตว์เลี้ยงนั้นสำคัญ แต่ทำไมมักถูกมองข้าม?

ปัญหาสุขภาพช่องปาก เป็นหนึ่งในปัญหาที่พบได้บ่อยทางคลินิก นอกเหนือจากฟันแตก/ฟันหัก อีกสาเหตุก็มาจากเชื้อแบคทีเรียที่อยู่ในคราบพลัค (หรือคราบจุลินทรีย์ หรือไบโอฟิล์ม) ที่มักเกาะอยู่ตามบริเวณผิวฟันหรือซอกฟันของน้องหมาน้องแมวนั่นเอง สามารถเกิดโรคช่องปากอักเสบ โรคปริทันต์ (periodontal disease) ที่เกิดการสะสมของ คราบพลัคและหินปูน ได้อีกด้วย หากปล่อยให้สัตว์เลี้ยงมีแบคทีเรียสะสมมากเกินไปในช่องปาก เป็นทางนำสู่การกระจายของเชื้อแบคทีเรียไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกายได้ เช่น ตับ ไต และหัวใจ

รู้ได้อย่างไรว่าสัตว์เลี้ยงมีปัญหาสุขภาพช่องปาก

• กลิ่นปากเหม็น
• มีน้ำลายมาก น้ำลายเหม็น
• ฟันโยก สูญเสียฟัน
• เลือกกิน กินแต่อาหารนิ่ม
• น้ำหนักลด ซึม ไม่ร่าเริง
• เหงือกบวม แดง มีเลือดออก
• มีหนองตามไรฟัน
• จาม มีหนองปนมากับน้ำมูก
• ใต้ตาบวม มีแผลใต้ตาเรื้อรัง

ต้นตอของปัญหาของโรคในช่องปาก

เกิดจากการสะสมของกลุ่มแบคทีเรียที่เจริญโตอยู่บนผิวฟัน บริเวณร่องเหงือก และใต้เหงือก ก่อให้เกิดการอักเสบของเหงือกและเนื้อเยื่อรอบฟัน หากปล่อยทิ้งไว้ปัญหาจะรุนแรงขึ้น ทำให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมา อาทิเช่น กลิ่นปาก เหงือกอักเสบรุนแรง ช่องปากอักเสบติดเชื้อหนอง และเกิดฝีรากฟัน

คราบพลัค (plaque)

เป็นกลุ่มของแบคทีเรียนานาชนิดที่รวมตัวกัน และมีการสร้างสารกลุ่มนน้ำตาล (โพลีแซ็กคาไรด์) และ “ไกลโคโปรตีน” มีลักษณะเป็นฟิล์มใส และเหนียวเกาะอยู่บนผิวฟันและร่องเหงือก มองเห็นได้ยากด้วยตาเปล่า (ต้องทำการย้อมสีที่ผิวฟัน จึงจะสามารถมองเห็นได้) เป็นแหล่งอาศัยชั้นดีของแบคทีเรียหลากหลายชนิด ที่จะเจริญเติบโต แบ่งตัว และสะสมอยู่ในช่องปาก

หินปูน (tartar หรือ calculus)

เมื่อคราบพลัคมีแคลเซียมเข้าไปสะสมจะแข็งตัวขึ้น กลายเป็น หินปูน เกาะตามเหนือร่องเหงือก ซอกฟัน และบนผิวฟัน หินปูนเป็นสิ่งที่เห็นได้ด้วยตาเปล่า มีลักษณะแข็งเป็นผิวขรุขระ ส่งผลให้มีเศษอาหาร คราบพลัค มาเกาะตัวสะสม และยิ่งทำให้มีการก่อตัวของหินปูนเพิ่มมากขึ้น

กลิ่นปาก

สาเหตุเกิดจากกลุ่มแบคทีเรียในคราบพลัคย่อยสลายเศษอาหารที่ตกค้างในช่องปากและสร้างแก๊ส ทำให้ช่องปากมีกลิ่น ไม่สะอาด และยังมีสาเหตุอื่น ๆ เช่น น้ำลายบูดจากภาวะช่องปากอักเสบ เลือดที่ออกในช่องปาก

โรคเหงือกอักเสบ

การสะสมของพลัคและหินปูนบริเวณร่องเหงือก ร่างกายจึงเกิดปฏิกิริยาต่อต้านแบคทีเรียในนั้น ส่งผลให้เหงือกอักเสบ

โรคฟันผุ

เกิดจากการสูญเสียของเคลือบฟันและเนื้อฟัน ทำให้เป็นหลุมหรือเป็นโพรง ซึ่งเมื่อเกิดขึ้นและจะไม่สามารถกลับคืนมาเป็นปกติได้

โรคปริทันต์ (periodontal disease)

พบได้บ่อยในสัตว์เลี้ยงเกือบทุกตัวเมื่อสูงวัย เกิดจากการที่กลุ่มแบคทีเรียในช่องปากเจริญเติบโต ก่อตัวเป็นคราบพลัค และหินปูนสะสมตามร่องเหงือก ทั้งยังมีการสะสมจำนวนลงไปใต้เหงือก และมีการเปลี่ยนชนิดของแบคทีเรียเป็นชนิดที่สร้างสารพิษไปทำลายเหงือก กระดูกเบ้าฟัน เอ็นยึดปริทันต์ และเคลือบรากฟัน ก่อให้เกิดการอักเสบของเหงือก และโครงสร้างของฟันโดยรอบ ทั้งนี้ จะมีปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายสร้างสารไปทำลายแบคทีเรียที่มีอยู่มากเกิน ส่งผลให้มีการทำลายโครงสร้างยึดตัวฟันเพิ่มขึ้น เกิดการอักเสบในช่องต่อระหว่างฟันกับเหงือกได้มากขึ้น ทำให้ฟันโยก เหงือกร่น และสูญเสียฟัน

Back to Prodent Plaqueoff